Chiến lược “Vành đai và con đường”: Màn biểu diễn phải tiếp tục

Alomuabannhadat – Thế giới quan của Chủ tịch Tập Cận Bình, đó là trong hoàn cảnh khắc nghiệt, Bắc Kinh sẽ không coi BRI quan trọng bằng sự ổn định chính trị và xã hội. Tuy nhiên, màn biểu diễn của chiến lược này sẽ vẫn phải tiếp tục.

Theo một báo cáo được công bố gần đây, 2 điểm nhấn BRI khác biệt mang tên Vành đai kinh tế Con đường tơ lụa trên mặt đất và Con đường tơ lụa trên biển là những ưu tiên thứ 8 và 9 trong danh sách top 10 của Tập Cận Bình. Chúng thậm chí không gần với số 1 (bảo toàn sức mạnh của ĐCSTQ), số 2 (duy trì sự thống nhất quốc gia) và số 3 (mở rộng nền kinh tế). Điều này phản ánh thế giới quan của ông Tập, đó là trong hoàn cảnh khắc nghiệt, Bắc Kinh sẽ không coi BRI quan trọng bằng sự ổn định chính trị và xã hội.

Và vị trí của giới lãnh đạo Trung Quốc trong 2 năm qua sẽ chẳng còn lại điều gì ngoài sự ghen tị. Quyền lãnh đạo đã bị làm trầm trọng thêm bởi cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, một cuộc suy thoái kinh tế không thể giải quyết được, cuộc bạo loạn ở Hồng Kông, cuộc bầu cử lại của Thái Anh Văn ở Đài Loan và bây giờ là thảm họa coronavirus.

Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc BRI đã bị đặt dấu chấm hết, tin đồn về cái chết của sáng kiến này đã bị phóng đại. Nó là một biểu tượng của sự nổi lên của Trung Quốc với tư cách là một cường quốc hàng đầu toàn cầu và là một phần lớn trong di sản cá nhân Tập Cận Bình, do đó, nó được đưa vào hiến pháp ĐCSTQ.

Đúng như dự đoán, bài hùng biện chính thức của Bắc Kinh là việc dịch COVID-19 sẽ chỉ có tác động tạm thời đối với BRI. Trên thực tế, nội dung mờ nhạt của sáng kiến ​​đang được làm phong phú thêm với câu chuyện bổ trợ trong một sự thúc đẩy quyền lực mềm lớn, khi Bắc Kinh tìm cách chống lại những câu hỏi khó hiểu về phản ứng ban đầu của họ đối với sự bùng phát.

Trong ngắn hạn, BRI sẽ gặp rắc rối. Đặc biệt, mùa hè năm 2020 có thể là thời kỳ ngủ đông cho một số dự án BRI. Đại dịch đã khiến nguồn cung cấp lao động và thiết bị nhập khẩu của Trung Quốc dọc theo các tuyến BRI xuống mức nhỏ giọt. Hiện tại, các dự án cơ sở hạ tầng lớn ở Sri Lanka, Bangladesh, Indonesia, Nepal và các quốc gia khác đang tiến triển với tốc độ chậm chạp. Tuy nhiên, trong khi Vành đai và Con đường đã bị đình trệ do sự bùng phát của coronavirus, điều này không nên được coi là bất cứ điều gì khác ngoài một biến động ngắn hạn.

Một sáng kiến BRI khác

Trong trung hạn và dài hạn, các dự án BRI đang diễn ra sẽ hoạt động trở lại, mặc dù có lý khi cho rằng đây sẽ là một BRI mới. BRI chắc chắn sẽ thay đổi, với những câu hỏi không thể giải thích được về bản chất tập trung vào Trung Quốc của nó: sự phụ thuộc quá nhiều vào các công ty Trung Quốc và nhân viên Trung Quốc làm việc trong các dự án BRI được tài trợ thông qua các khoản vay từ các ngân hàng Trung Quốc. Nhưng trên hết, nó cần thay đổi do những khiếm khuyết về khái niệm vốn có của nó. Rất lâu trước khi bị COVID-19 tấn công, BRI đã bị nhiễm virus có thiết kế kém, quan niệm sai lầm và trơ tráo.

Đáng chú ý, chính quyền Trung Quốc vẫn chưa đưa ra định nghĩa rõ ràng về BRI, vốn vẫn là một tập hợp lỏng lẻo của các dự án cơ sở hạ tầng và các thỏa thuận song phương. Bảy năm sau khi sáng kiến ​​đầy tham vọng này được công bố, nó vẫn là một tầm nhìn mờ nhạt cần một khung khái niệm toàn diện, các tiêu chuẩn quốc tế và một chiến lược thực hiện mạch lạc. Đây là một trong những lý do khiến BRI trở nên gây tranh cãi và gây ra phản ứng dữ dội ở nhiều quốc gia. Và đây cũng là lý do tại sao một quá trình hiệu chỉnh lại đã được tiến hành ít nhất một năm nay, nếu dựa theo lời Tập Cận Bình phát biểu tại Diễn đàn Vành đai và Con đường thứ hai vào tháng 4/2019.

Chủ tịch Tập Cận Bình đã phác thảo tầm nhìn vĩ đại của mình vào tháng 9/2013, tại thời điểm Trung Quốc có tốc độ tăng trưởng hàng năm gần 8% và khoảng 4 nghìn tỷ đô la trong kho bạc của mình. Trước đó, các ước tính ban đầu về các tài nguyên được phân bổ cho BRI đã tăng lên tới 8 nghìn tỷ đô la, sau đó giảm xuống còn 4 nghìn tỷ đô la. Vào tháng 3/2018, Morgan Stanley dự đoán rằng chi phí tổng thể của Trung Quốc dọc theo các tuyến BRI có thể đạt 1,2 đến 1,3 nghìn tỷ đô la vào năm 2027, nhưng điều này hiện đang ngày càng khó xảy ra.

Ngân hàng Thế giới ước tính rằng chi tiêu BRI tích lũy đến năm 2019 ở mức 545 tỷ đô la. Cho đến nay, khoảng hai phần ba chi tiêu của Trung Quốc cho các dự án BRI hoàn thành đã đi vào lĩnh vực năng lượng và giao thông, tương ứng chiếm khoảng 50 tỷ đô la và 15 tỷ đô la. Tuy nhiên, các nước đang phát triển cần cơ sở hạ tầng sẽ rất thiếu tiền mặt, vì vậy trừ khi tiền được cung cấp bởi các tổ chức tài chính đa phương hoặc giảm nợ được xem xét, có thể có một sự thay đổi từ đường, cầu, và các nhà máy nhiệt điện than được tài trợ thông qua việc Trung Quốc cho vay.

Do những hạn chế chính trị và tài chính trong nước, Trung Quốc sẽ không còn có thể mang đến cho các đối tác BRI nhiều khoản vay. Có thể cho rằng họ sẽ suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi bị lôi kéo vào các khoản đầu tư sai lầm, chẳng hạn như đường sắt khổ tiêu chuẩn ở Kenya hoặc đường cao tốc hiện đang được xây dựng ở Montenegro. Từ giờ trở đi, các ngân hàng chính sách của Trung Quốc sẽ cảnh giác hơn với tư cách một chủ nợ tiềm năng và sẽ xác định các dự án trên nhiều cơ sở.

Thay vì cách tiếp cận của Trung Quốc cho đến nay là xây dựng bất cứ thứ gì có thể xây dựng được, các dự án BRI mới có thể sẽ được lựa chọn chiến lược hơn. Bắc Kinh đã và đang đầu tư vào việc tạo ra một mạng lưới toàn cầu gồm các hành lang kinh tế, khu hậu cần và trung tâm tài chính, với sự căng thẳng đặt ra trên các cảng biển và khu vực lân cận. Khu kinh tế kênh đào Ai Cập Ai Cập và thành phố cảng Sri Lanka, Colombo đã thể hiện rõ xu hướng này, trong khi dự án Thành phố công nghiệp Trung-Ô-man đầy tham vọng vẫn chưa cất cánh.

Đầu tư vào năng lượng sẽ vẫn được tìm kiếm, với các nhà sản xuất pin mặt trời Trung Quốc đang ráo riết tìm kiếm hợp đồng ở nước ngoài khi các khoản trợ cấp của nhà nước đang bị cắt giảm. Ngoài ra, các dự án có khả năng tập trung vào các hình thức kết nối tinh vi hơn, chẳng hạn như mạng 5G hoặc, sau đại dịch, quản lý thảm họa, công nghệ cao liên quan đến sức khỏe cộng đồng và thậm chí là phẫu thuật từ xa. Trung Quốc chắc chắn sẽ sử dụng BRI để thể hiện sức mạnh mềm của mình, một chiến lược ngày càng quan trọng trong quan hệ quốc tế. Ít nhất là khía cạnh địa chính trị của BRI sẽ được nhấn mạnh thêm bởi sự tham gia của quân đội Trung Quốc, rõ ràng là dưới sự ngụy trang xây dựng nhân đạo và hòa bình.

Một BRI khác sẽ không nhất thiết phải được chấp nhận bởi phần còn lại của thế giới, được đánh dấu bằng sự phân mảnh và đối đầu. Đúng là những phát triển gần đây đã làm suy yếu niềm tin vào năng lực quản trị của Hoa Kỳ, và EU đang bị xáo trộn. Tuy nhiên, vẫn còn phải xem liệu cố gắng xây dựng hình ảnh của mình như một nhà lãnh đạo toàn cầu của Trung Quốc sẽ được đền đáp hay không.

Thế giới đã nhận thức được những rủi ro của sự phụ thuộc quá lớn vào Trung Quốc và coronavirus có thể thuyết phục một số người trong cộng đồng quốc tế tiếp cận mối quan hệ với Bắc Kinh với mức độ cảnh giác cao hơn. Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 đã gây ra sự hoài nghi sâu sắc về sự thận trọng của việc dựa quá sát vào Trung Quốc và BRI rất có thể là một trường hợp điển hình.

theo CafeLand